Pieniny

Pieniny to pasmo górskie w południowej Polsce i północnej Słowacji, stanowią najwyższą część długiego, rozdzielonego pasa skałek wapiennych (Pieniński Pas Skałkowy). Pieniny graniczą z pasmem Magury Spiskiej,  z Gorcami i Beskidem Sądeckim, Kotliną Orawsko-Nowotarską oraz Pogórzem Spisko-Gubałowskim. Rozciągają się na długości ok. 32km na wschód od przełomu Białki. Dwa przełomy rzeki Dunajec dzielą Pieniny na kilka części:

  • Pieniny Spiskie, między doliną Białki a przełomem Dunajca pod Niedzicą,
  • Pieniny Środkowe (Pieniny Właściwe), często określane po prostu jako Pieniny, od Niedzicy do Przełomu Dunajca między Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą (w granicach Polski). Najwyższy szczyt Trzy Korony ? 982 m n.p.m. (najwybitniejszy szczyt całych Pienin),
  • Małe Pieniny ? sięgające do doliny Popradu, najwyższy szczyt Wysoka (Wysokie Skałki; 1050 m n.p.m.) będąca też najwyższym szczytem całych Pienin. Od Beskidu Sądeckiego oddziela je dolina Grajcarka i jego dopływu ? Białej Wody.
pieniny szczawnica
pieniny szczawnica

Pasmo Pienin w porównaniu z sąsiednimi regionami mają bardzo korzystny klimat. Stoki górskie południowe są silnie nasłonecznione natomiast doliny potoków są znacznie zimniejsze i chłodniejsze. Zimą i późną jesienią w kotlinach często zalegają mgły. Przeważają wiatry zachodnie (28%) i północno-zachodnie (20%), najsilniej wieją w dolinach o charakterze przełomowym i w głębokich przełęczach. Wiatr Halny wieje dość słabo. Średnia roczna temperatura wynosi 7,1 °C w dolinach i 3,9°C na szczytach. Graniczne temperatury odnotowano w położonym nad Dunajcem Czerwonym Klasztorze: +36 °C i ?34 °C. Opady deszczu lub śniegu są dość małe, gdyż całe Pieniny położone są w tzw. cieniu opadowym sąsiednich, wyższych pasm górskich, m.in. Tatr oraz Beskidów. W Krościenku średnioroczny opad wynosi 780mm. 45% tych opadów przypada na lato: max. w miesiącu lipcu (Krościenko 130mm), min. w styczniu (Krościenko 23mm). Pora sucha przypada na wiosnę. Śnieżna pokrywa zalega przeważnie od połowy listopada do początków kwietnia, wyżej w górach do końca kwietnia.

Góry Pieniny a zwłaszcza ich środkowa część, są jednym z najatrakcyjniejszych regionów turystycznych w Polsce. Pod względem liczby turystów zajmują w Polsce drugie po Tatrach miejsce. Duża popularność turystyczna Pienin wypływa z walorów przyrodniczych i poza przyrodniczych –  gór. Bardzo dobra dostępność komunikacyjna oraz dobrze zorganizowana baza noclegowa i infrastruktura turystyczna przekłada się na popularność i liczbę turystów w tym rejonie. A ponadto na ich atrakcyjność wpływa występowanie kwaśnych, nasyconych dwutlenkiem węgla wód mineralnych zwanych szczawami.

Atrakcją turystyczną na skalę europejską jest spływ tratwami -tzw. Przełom Dunajca. Równolegle (po słowackiej stronie rzeki) biegnie też szlak pieszo-rowerowy zwany Drogą Pienińską. Interesujące są również ruiny zamku w Czorsztynie i gotycko-renesansowy zamek w Niedzicy, a także (na terenach sąsiadujących z Pieninami) drewniane kościółki w Grywałdzie, Dębnie Podhalańskim, kościoły w Krempachach i Frydmanie. Po Zbiorniku Czorsztyńskim kursują dla turystów statki pasażerskie białej floty – statek „Harnaś”, wykonujący 55-minutowe rejsy widokowe oraz statki „Halny” i „Dunajec” przewożące Turystów pomiędzy zamkami w Niedzicy i Czorsztynie.

Schroniska turystyczne:

  • schronisko PTTK „Orlica”,
  • schronisko pod Durbaszką,
  • schronisko PTTK „Trzy Korony”